yüksek seçim kurulu ne demek?

Yüksek Seçim Kurulu (YSK)

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye'de seçimlerin yönetimi ve denetimiyle görevli anayasal bir kuruluştur. Bağımsız ve tarafsız bir şekilde görevini yerine getirmesi anayasa ile güvence altına alınmıştır.

Tarihçe

YSK'nın temelleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) açılmasından sonra 1923 yılında çıkarılan Seçim Kanunu ile atılmıştır. İlk YSK, 1923 seçimlerini yönetmek üzere kurulmuştur. Kurulun yapısı ve görevleri zaman içinde çeşitli değişikliklere uğramış, nihai olarak bugünkü anayasal statüsüne kavuşmuştur.

Anayasal Dayanak ve Hukuki Statü

YSK'nın varlığı ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 79. maddesi ile güvence altına alınmıştır. Anayasaya göre, YSK, seçimlerin başlamasından bitimine kadar seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapmak ve yaptırmak, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları incelemek ve kesin karara bağlamakla görevlidir. YSK'nın kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz.

Yapısı

YSK, yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Üyeler, Yargıtay ve Danıştay genel kurullarınca kendi üyeleri arasından gizli oyla seçilir. Üyelerin görev süresi altı yıldır.

YSK'nın başkanı, üyeler arasından seçilir. Başkan, YSK'yı temsil eder ve kurulun çalışmalarını yönetir.

Görev ve Yetkileri

YSK'nın temel görev ve yetkileri şunlardır:

  • Seçimlerin başlamasından bitimine kadar seçim sürecini yönetmek ve denetlemek.
  • Seçmen kütüklerini oluşturmak ve güncellemek.
  • Seçim takvimini belirlemek.
  • Siyasi partilerin seçimlere katılma yeterliliğini değerlendirmek.
  • Seçim propaganda faaliyetlerini düzenlemek.
  • Oy verme işlemlerini gerçekleştirmek.
  • Oyların sayımını ve dökümünü yapmak.
  • Seçim sonuçlarını ilan etmek.
  • Seçimlerle ilgili itirazları incelemek ve karara bağlamak.
  • Milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması ile ilgili işlemleri yürütmek.
  • Gerekli hallerde referandum kararı almak ve uygulamak.

Kararların Niteliği ve İtiraz Yolları

YSK'nın kararları kesindir ve aleyhine başka bir yargı merciine başvurulamaz. Bu durum, YSK'nın bağımsızlığını ve tarafsızlığını güvence altına almayı amaçlar. Ancak, kararlara karşı kanunda belirtilen usullerle itiraz edilebilir. İtirazlar, öncelikle il seçim kurullarına, ardından da YSK'ya yapılır.

Seçim Süreçlerindeki Rolü

YSK, her türlü seçimde (genel seçimler, yerel seçimler, cumhurbaşkanlığı seçimleri, referandumlar) aktif rol oynar. Seçim sürecinin her aşamasında yetki ve sorumluluk sahibidir. Özellikle seçim güvenliğinin sağlanması ve seçim sonuçlarının doğru bir şekilde belirlenmesi konularında kritik bir öneme sahiptir.

Tartışmalar ve Eleştiriler

YSK, zaman zaman kararları nedeniyle kamuoyunda tartışmalara konu olabilmektedir. Kurulun bağımsızlığı, tarafsızlığı ve kararlarının hukuka uygunluğu konularında çeşitli eleştiriler yöneltilebilmektedir. Bu eleştiriler, genellikle seçim sonuçlarına itirazlar, seçim süreçlerindeki uygulamalar ve siyasi partilere yönelik kararlar üzerinden yoğunlaşmaktadır.

YSK'nın Önemi

YSK, demokrasi'nin sağlıklı bir şekilde işlemesi için hayati bir öneme sahiptir. Seçimlerin adil, dürüst ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmesi, halkın iradesinin doğru bir şekilde yansımasını sağlar. YSK'nın bağımsızlığı ve tarafsızlığı, seçim sonuçlarına olan güveni artırır ve demokratik sistemin meşruiyetini güçlendirir.

Güncel Durum

Günümüzde YSK, Türkiye'de seçimlerin yönetimi ve denetimi görevini sürdürmektedir. Kurul, teknolojinin gelişimiyle birlikte seçim süreçlerini daha modern ve güvenli hale getirmek için çeşitli çalışmalar yapmaktadır. Elektronik oy verme sistemleri, seçim güvenliği protokolleri ve seçmen bilgilendirme faaliyetleri gibi alanlarda sürekli olarak iyileştirmeler yapılmaktadır.

Kendi sorunu sor